Wat is een zenuwinklemming?
Er lopen drie belangrijke zenuwen rond de elleboog. Deze kunnen alle drie worden ingekneld. De nervus ulnaris is het vaakst aangedaan, gevolgd door een tak van de nervus radialis, de nervus interosseus posterior.
Wat is een Nervus ulnaris inklemming?
Aan de achterkant van de binnenzijde van de elleboog loopt een grote zenuw, de nervus ulnaris. Deze zenuw is belangrijk voor het gevoel van een deel van de onderarm en de ringvinger en pink. Verder zorgt het ervoor dat verschillende spieren van de onderarm en vooral van de hand kracht kunnen uitoefenen. Meestal klaagt de patiënt van tintelingen in de ringvinger en pink. Soms treden deze enkel ’s nachts op, of bij bepaalde werkzaamheden.
Zwakte van de hand komt vaak voor. Als de zenuw de spieren niet meer goed aanstuurt kunnen de vingers zelfs krom gaan staan. Ter hoogte van de elleboog loopt de zenuw door een tunnel. De bodem van de tunnel wordt gevormd door het bot van de elleboog. Het dak van de tunnel is een sterke gewrichtsband.
De zenuw kan inknellen doordat de tunnel kleiner wordt of doordat de zenuw zelf dikker wordt, zoals bij een ontsteking. De tunnel kan bijvoorbeeld kleiner worden als er slijtage van de elleboog is, met extra botvorming tot gevolg. In zeldzamere gevallen kan het zijn dat er een extra spiertje aan de binnenkant van de elleboog wordt gevonden. Vaak wordt de echte oorzaak echter niet duidelijk gevonden.
Onderzoek
Tijdens het onderzoek bij de arts zal deze proberen de symptomen uit te lokken door zacht op de zenuw te tikken. Dit kan uitstraling geven tot aan de pink. Verder kan het buigen van de elleboog soms de symptomen uitlokken. Druk op de binnenkant van de elleboog kan gevoelig zijn. Het gevoel van de vingers en de kracht van de hand worden ook nog onderzocht. Soms gaat een ingeklemde zenuw samen met een golferselleboog en indien nodig zal de arts dit ook onderzoeken.
Meestal worden een Röntgenfoto van de elleboog aangevraagd. Om de zenuw beter te onderzoeken kan een EMG aangevraagd worden.
Wat is de behandeling?
Soms kan een conservatieve behandeling de oplossing zijn. Dit is vooral wanneer het EMG nog geen duidelijke afwijkingen toont of als de klachten bijvoorbeeld sterk houdingsgebonden zijn. Er wordt dan aangeraden de elleboog niet voor langere tijd gebogen te houden en om niet teveel druk op de zenuw te geven door bijvoorbeeld de arm te rusten op een kussen in plaats van een harde ondergrond.
In sommige gevallen kan een brace voorgeschreven worden om de elleboog ’s nacht gestrekt te houden tijdens de slaap. Als de conservatieve behandeling te weinig effect heeft, of als er definitieve schade voor de zenuw dreigt op te treden dient de zenuw operatief vrijgelegd te worden.
Operatie
Er wordt een incisie gemaakt over de zenuw en het dak van de tunnel wordt opengemaakt. De zenuw wordt dan volledig vrijgelegd tot aan de eerste takken in de onderarm. Meestal is dit voldoende. Soms is het nodig om de zenuw te verleggen, omdat er bijvoorbeeld teveel bot in de tunnel zit, of omdat de zenuw niet mooi in de goot past.
Na de operatie
Direct na de operatie wordt de elleboog beschermd door een dik verband. Dit blijft twee weken rond de elleboog en wordt pas verwijderd op de eerste consultatie. Dan worden ook de knoopjes van de hechtingen in de huid verwijderd. Hierna mag de elleboog weer bewogen worden. Vooral het strekken is meestal moeilijk in het begin. In principe mag de elleboog direct volledig belast worden zolang de pijn dit toelaat.
Specifieke complicaties
Bij deze operatie kan het zijn dat het gevoel aan de binnenzijde van de elleboog (tijdelijk) vermindert.
Resultaten
De resultaten bij deze operatie zijn over het algemeen zeer goed. Meer dan 90% zal volledig genezen zijn. In een klein percentage blijft er nog wat milde pijn of ongemak bij inspanning en in een zeer klein percentage is er weinig beterschap van de ingreep. De duur van het herstel is zeer variabel.
De meeste patiënten zullen na twee weken snel een redelijke beweeglijkheid van de elleboog hebben maar het duurt vaak veel langer voordat het gevoel in de hand en onderarm normaal wordt. Dit is afhankelijk van de kwaliteit van de zenuw. Als deze al lang ingekneld heeft gezeten voor de operatie, kan het zijn dat de zenuw niet meer kan herstellen. In dat geval is het doel van de operatie om te voorkomen dat de klachten erger worden en de zenuw volledig onbruikbaar wordt.
Wat is een nervus interosseus posterior inklemming?
Aan de voorzijde van de elleboog loopt een grote zenuw, de nervus radialis. Deze splitst in twee takken en is belangrijk voor het gevoel van een deel van de onderarm en de duimzijde van de hand. Verder zorgt het ervoor dat verschillende spieren van de onderarm kracht kunnen uitoefenen.
Hier is vooral de Nervus interosseus posterior van belang. Ter hoogte van de onderarm loopt de zenuw door een tunnel. De bodem van de tunnel wordt gevormd door het bot van het spaakbeen (radius). Het dak van de tunnel is een spier en een peesboog. De zenuw kan inknellen door deze pees en spier maar kan ook inknellen door een groot bloedvat in de buurt van de zenuw. Het belangrijkste symptoom is pijn aan de voorzijde van de onderarm. De pijn voelt vaak brandend en kan uitstralen richting de hand.
Onderzoek.
Tijdens het onderzoek bij de arts zal deze proberen de symptomen uit te lokken door zacht op de zenuw te tikken. Dit kan lokale pijn of uitstraling geven. Verder kan het aanspannen van de spieren soms de symptomen uitlokken. Druk aan de voorzijde van de elleboog kan gevoelig zijn.
Het gevoel van de vingers en de kracht van de hand worden ook nog onderzocht. Om de zenuw beter te onderzoeken wordt een EMG aangevraagd worden en bij een Nervus interosseus posterior inklemming wordt meestal een MRI gevraagd.
Wat is de behandeling?
Soms kan een conservatieve behandeling de oplossing zijn. Dit is vooral wanneer het EMG nog geen duidelijke afwijkingen toont of als de klachten bijvoorbeeld sterk houdingsgebonden zijn. De behandeling bestaat dan voornamelijk uit rust en eventueel kinesitherapie om de spieren van de onderarm beter te ontspannen. Als de conservatieve behandeling te weinig effect heeft, of als er definitieve schade voor de zenuw dreigt op te treden dient de zenuw operatief vrijgelegd te worden.
Operatie
Er wordt een incisie gemaakt over de zenuw, aan de voorzijde van de onderarm, ter hoogte van de elleboog en het dak van de tunnel wordt opengemaakt. De zenuw wordt dan volledig vrijgelegd.
Na de operatie
Direct na de operatie wordt de elleboog beschermd door een dik verband. Dit blijft twee weken rond de elleboog en wordt pas verwijderd op de eerste consultatie. Dan worden ook de knoopjes van de hechtingen in de huid verwijderd. Hierna mag de elleboog weer bewogen worden. Vooral het strekken is meestal moeilijk in het begin. In principe mag de elleboog direct volledig belast worden zolang de pijn dit toelaat.
Specifieke complicaties
Bij deze operatie kan het zijn dat het gevoel aan de voorzijde van de elleboog (tijdelijk) vermindert. In zeldzame gevallen kan de zenuw uitvallen, zodat de strekspieren van de pols en vingers niet meer goed aanspannen. Dit is vrijwel altijd tijdelijk.
Resultaten
De resultaten bij deze operatie zijn over het algemeen zeer goed. De meerderheid van de patiënten zal volledig genezen zijn. In een klein percentage blijft er nog wat milde pijn of ongemak bij inspanning en in een zeer klein percentage is er weinig beterschap van de ingreep. De duur van het herstel is zeer variabel.
Dit is afhankelijk van de kwaliteit van de zenuw. Als deze al lang ingekneld heeft gezeten voor de operatie kan het zijn dat de zenuw niet meer kan herstellen. In dat geval is het doel van de operatie om te voorkomen dat de klachten erger worden en de zenuw volledig onbruikbaar wordt.