Wat is een totale elleboog prothese?
Er bestaan verschillende soorten prothesen voor de elleboog. De bedoeling van een prothese is het vervangen van een niet meer functionerend gewricht. Afhankelijk van wat er vervangen dient te worden kan de prothese worden aangepast. Dit is ook afhankelijk van de leeftijd van de patiënt en van de reden voor de prothese.
Wanneer wel
Meestal wordt een prothese geplaatst omwille van slijtage van het gewricht. Dit kan een onderliggende oorzaak hebben, zoals reuma of een doorgemaakte breuk. Het langdurig overbelasten van de elleboog kan ook slijtage veroorzaken en bij sommige mensen is er een verhoogde gevoeligheid voor slijtage. Tenslotte kan een prothese ook nodig zijn bij complexe breuken van de elleboog, die niet meer hersteld kunnen worden.
Wanneer niet
Bij een actieve infectie of niet genezende wonden ter hoogte van de elleboog is het plaatsen van een prothese niet mogelijk. Natuurlijk moet de algemene gezondheid van de patiënt ook voldoende zijn om een operatie toe te laten.
Opname
Na het plaatsen van een elleboogprothese is een opname van drie tot vier dagen in het ziekenhuis nodig. Dit dient om de wonde na te kijken en te verzorgen en tevens kan er al direct gestart worden met kinesitherapie om de beweging zo snel mogelijk te verbeteren. Tijdens de opname in het ziekenhuis is het ten slotte ook makkelijker om pijnmedicatie aan te passen aan de behoefte van dat moment.
Anesthesie
De ingreep gebeurt onder volledige narcose. Een locoregionale verdoving (dat wil zeggen dat de alleen de arm wordt verdoofd) is ook mogelijk maar omdat de ingreep langer dan twee uur duurt is dit zeer oncomfortabel voor de patiënt en dit wordt dan ook afgeraden.
Positie van de patiënt
Tijdens de operatie wordt de patiënt in ruglig geplaatst.
Stappen van de operatie
Na de narcose wordt de er een knelband om de arm gebracht om ervoor te zorgen dat er tijdens de operatie niet teveel bloeding optreedt. De arm wordt ontsmet en steriel afgedekt. De incisie wordt gemaakt over de achterzijde van de elleboog. De n. ulnaris wordt dan opgezocht en beschermd tijdens de operatie.
De pees van de grote strekspier van de elleboog, de triceps, wordt gesplitst. De elleboog wordt dan vrijgemaakt en ‘uit de kom’ geplaatst door de gewrichtsbanden door te nemen. Zowel de bovenarm als de onderarm worden dan geprepareerd. Dit gebeurt door het wegnemen van een groot deel van het kraakbeen. Hierna wordt het mergkanaal van de bovenarm en de onderarm (de ulna) geopend met speciale raspen. Eerst wordt dan de prothese gepast met proefcomponenten.
Als de prothese goed past en de beweeglijkheid en stabiliteit zijn goed dan worden de definitieve delen geplaatst. Deze worden vastgezet met beencement. Dat betekent dat de prothese in principe onmiddellijk na de operatie al stevig vast zit, zodat bewegen direct mogelijk is. De triceps en de huid worden dan in verschillende lagen gehecht en er wordt een drukverband aangelegd.
Na de operatie
Bewegen is direct mogelijk en op de dag na de operatie komt de kinesist al de eerste voorzichtige oefeningen uitleggen. De snelheid van de revalidatie is afhankelijk van de pijn en van het herstel van de wonde. Tillen van gewichten moet voor de rest van het leven beperkt worden met de prothese.
Maximaal mag er 5 kg worden getild terwijl 1.5 kg het maximale gewicht is voor repetitieve bezigheden.
Complicaties
De belangrijkste complicaties zijn infectie en wondproblemen. Indien dit snel na de operatie optreedt kan de prothese meestal nog gered worden door antibiotica via een infuus en eventueel een operatie waarbij de wonde schoon wordt gespoeld. In erge gevallen is het mogelijk dat dit meerdere keren dient te gebeuren.
Als een infectie laat na de operatie optreedt is het meestal nodig de prothese te verwijderen en de infectie eerst volledig uit te roeien voor er een nieuwe prothese geplaatst kan worden.
Zenuwletsel is zelden na deze operatie maar de n. ulnaris kan, meestal tijdelijk, geïrriteerd zijn. Als er teveel litteken rond de zenuw ontwikkeld kan het in zeldzame gevallen mogelijk zijn dat de zenuw ook operatief bevrijdt dient te worden.
Tenslotte zal de prothese ook slijten.
90% functioneert zeer goed voor een periode van langer dan 10 jaar. Loslating van de prothese en slijtage van het ‘gewricht’ van de prothese kunnen ertoe leiden dat de prothese na verloop van tijd vervangen moet worden.